Veilig en gezond onderweg

Om drukte te vermijden is het raadzaam om u te verplaatsen met eigen middelen (lopen, fietsen, auto, enz.), om zo voorrang te geven aan wie het openbaar vervoer het hardst nodig heeft.'

Deze zin uit de presentatie van de Veiligheidsraad lijkt de voorbode te zijn van het zoveelste beleidsdomein dat in totale chaos verkeert, waar ministers niet thuis geven en iedereen voor zich een oplossing probeert te zoeken. Wereldwijd zoeken heel wat overheden hoe ze het openbaar vervoer veilig en gezond terug op gang kunnen brengen en investeren ze in extra fietsinfrastructuur. Onze regeringsleiders maken er zich makkelijk van af en zeggen: 'neem maar de auto.'

Cijfers tonen aan dat mensen bezorgd zijn over het risico op besmettingen op het openbaar vervoer. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat 88% van de bevolking nu individueel vervoer verkiest.  Uit een kleinschaliger Belgisch onderzoek blijkt dat 22% van de Belgen denkt minder de bus, de tram en de trein te nemen na de lockdown. In Wuhan zag men na de lockdown een spectaculaire stijging van het aantal auto's. in plaats van aan deze bezorgdheid tegemoet te komen, te bekijken hoe we het openbaar vervoer in België veilig en gezond kunnen organiseren, versterken de verschillende regeringsleiders van dit land dit sentiment van onveiligheid. . 

Als effectief 22% van alle openbaar vervoergebruikers de overstap maken, zullen onze autosnelwegen en de wegen in onze steden snel weer kreunen onder de file en dat nog meer dan ooit. De frisse lucht waar we allen de voorbije weken van genoten, zal weer vol stikstof en roetdeeltjes zitten. Dat is niet goed voor onze gemoedsrust, niet voor onze longen en niet voor onze economie.

Nee, openbaar vervoer corona-proof maken is niet evident. Baken je plaatsen af waar mensen op 1,5 m veilig van elkaar kunnen zitten, dan betekent dat een lagere bezetting van bus en trein. Vermoedelijk slechts zo'n 25% van de oude bezetting. Maar dit zal nodig zijn. We zullen bovendien de capaciteit moeten vergroten, met langere treinstellen en extra bussen en trams om de drukte in de spits te kunnen opvangen en mensen een veilige gezonde rit te kunnen bieden. Laat ons tegelijkertijd werkgevers oproepen om naast thuiswerken als norm meer voor glijdende werkuren te kiezen, zodat niet iedereen op hetzelfde moment onderweg is.  

Er zijn heel wat maatregelen mogelijk om een ritje op de bus op trein veilig en gezond te houden.

In Kopenhagen zijn op de perrons cirkels afgebakend waar reizigers kunnen wachten op hun trein met respect voor de sociale afstand. In Nederland denk men aan het plaatsen van belijning in de trein en op de perrons, afspraken over in- en uit stappen en schotten zodat mensen van elkaar gescheiden blijven. Ze onderzoeken een app waarop je een plaats kan reserveren op je bus of trein, zodat je zeker bent dat er voldoende plaats zal zijn. 

Maar zover komen onze regeringen niet. Groen deed voorbije week heel wat voorstellen in die richting, maar ze vielen op een koude steen. De veiligheidsraad verstopt zich achter de mondmaskers om geen echte maatregelen te moeten nemen. En op deze manier hypothekeert men de toekomst van het openbaar vervoer in ons land.

Ook de fiets kan voor heel wat mensen een prima alternatief zijn voor heel wat woon-school- en woon-werkverkeer. Maar dan moet de infrastructuur wel volgen. In Brussel zetten heel wat gemeentebesturen onder impuls van de Groene mobiliteitsminister de stap om extra autoluwe straten en wijken te voorzien voor haar fietsers en voetgangers. Ze leggen er maar liefst 40 km extra fietspaden aan op de drukke assen om wie Brussel met de fiets binnen wil alle ruimte te geven. In Vlaanderen kondigt Lydia Peeters een promocampagne voor de fiets aan. Maar elke fietser weet dat de beste promo voor fietsen, veilige fietspaden zijn. 

Het slimste corona-beleid is beleid dat onze samenleving ook nadat we een medicijn en een vaccin tegen Covid-19 gevonden hebben beter maakt. Jaag niet iedereen opnieuw de auto in. Maar voorzie veilig openbaar vervoer waarop mensen met een gerust hart naar hun werk kunnen pendelen. Rol de rode loper uit voor de fiets en leg extra fietspaden aan, want dat is de beste promocampagne voor de fiets.